Janusz Samborski
Noc Świętego Bartłomieja to potoczna nazwa rzezi na hugenotach (francuskich ewangelikach reformowanych – kalwinach) dokonanej przez katolików, w Paryżu, która miała miejsce w nocy z 23 na 24 sierpnia 1572. Nazwa pochodzi od św. Bartłomieja Apostoła, którego święto liturgiczne przypada na 24 sierpnia.
Jest to bez wątpienia jedna z najmroczniejszych kart historii Francji. Wydarzenie to opisuje wiele publikacji literackich, lecz ja chciałbym przedstawić tytuł z innego medium, który przedstawia rzeź hugenotów.
Komiks Noc Świętego Bartłomieja (Rzeź Hugenotów) to wydanie zbiorcze 3 tomów serii Saint Barthélemy autorstwa Pierre’a Boisserie i Erica Stalnera.
Album ten wyszedł w marcu tego roku nakładem wydawnictwa Elemental..
„Doszło do tego, że nie mam już skrupułów, by zabijać w imię Boże… Zabijamy, modlimy się… A potem znowu zabijamy…”Połowa XVI wieku. Francję toczą jak gangrena wojny religijne. W kraju pleni się niszczący, ślepy fanatyzm. Manipulowany przez matkę, Katarzynę Medycejską król Karol IX próbuje pogodzić zwaśnionych katolików, którym przewodzi ród Gwizjuszów, z protestanckimi hugenotami pod wodzą Colignych, aranżując małżeństwo swej siostry Margot z królem Nawarry Henrykiem.Na uroczystość przybywa wraz z wieloma innymi współwyznawcami młody protestant Eliasz de Sauveterre, który od wielu lat daremnie próbuje odnaleźć swego brata i siostrę, porwanych przed laty przez papistów. Nikt nie przypuszcza, że pełna przepychu uroczystość weselna, w noc Świętego Bartłomieja zmieni się w krwawą rzeź. A losy rodziny Sauveterre’ów nierozerwalnie splotą się z dramatem historii…
Przeglądając polskie portale komiksowe można natrafić na ostre słowa krytyki wypowiedziane w kierunku tego komiksu. Zarzucane jest, że tytuł ten nie przedstawia wszystkich faktów, a sami jego autorzy z obu stron konfliktu przedstawionych w fabule, skłaniają się bardziej ku Hugenotom.
Ciężko zanegować ostatni zarzut skoro papiści są wizualnie prezentowani w tym komiksie mniej przyjaźnie.
Ciężko zanegować ostatni zarzut skoro papiści są wizualnie prezentowani w tym komiksie mniej przyjaźnie.
Jednakże od podawania suchych faktów są podręczniki historyczne, a w omawianym tu komiksie otrzymujemy intrygę rodzinną wplątaną w wydarzenia z feralnej nocy z 23 na 24 sierpnia 1572. Uważam, że autorzy naprawdę dużo czasu poświęcili na zapoznanie się z tematem aby tło historyczne było jak najbardziej wierne. Całkiem możliwe, że niektóre elementy przemilczeli albo na potrzeby scenariusza przerobili, jednakże otrzymana historia jest solidna i dobrze poprowadzona. Fabuła jest wciągająca, dzięki czemu czytelnik nie czuje się znużony. Nie jesteśmy tutaj zarzucani suchymi faktami historycznymi, lecz obserwujemy losy postaci, które ze wszystkimi swoimi zaletami, wadami i ułomnościami wypadają bardzo realistycznie.
Komiks ten zawiera sporo scen akcji, które są często bardzo brutalne. Nie brakuje tutaj także obscenicznych scen oraz makabrycznych. Noc Świętego Bartłomieja to komiks skierowany wyłącznie do dorosłego czytelnika, dlatego mimo że prezentuje wydarzenia historyczne zdecydowanie nie powinni po komiks ten sięgać uczniowie.
Trochę szkoda, gdyż warstwa graficzna pozwoliła by uczniom ujrzeć realia historyczne XVI wiecznej Francji. Stroje z epoki, miasta, naturalne krajobrazy lub dekoracje wnętrz są bardzo schludne i dopracowane. Widać ogrom pracy poświęcony ilustracjom by ukazały historyczny wymiar fabuły komiksu.
Świetnie dobrana paleta barw wzbogaca ilustracje oraz potęguje klimat.
Album na swoim końcu zawiera pracę zatytułowaną Polityka i religia we Francji przed Nocą Świętego Bartłomieja autorstwa Oliviera Ponceta, profesora w Narodowej Szkole Archiwów. Jak sam tytuł wskazuje, praca ta ma na celu przybliżyć czytelnikowi tło historyczne poprzedzające wydarzenia ukazane w fabule komiksu.
Samo wydanie albumu jest bez zarzutu. Powiększony format, twarda okładka i kredowy papier sprawią, że z chęcią wzbogacisz tą pozycją swoją kolekcję, drogi czytelniku.
Noc Świętego Bartłomieja (Rzeź Hugenotów) jest wyjątkowym komiksem, który porusza i szokuje. Piętnowanie papistów przez jego autorów jest zrozumiałe, biorąc pod uwagę że w imię religii na ulicach Paryża zamordowano ponad 2500 osób. W tym przypadku raczej nikt o zdrowym rozsądku nie postanowiłby bronić morderców.Komiks ten przedstawia fanatyzm religijny, który jest zmorą ludzkości od wieków i stanowi problem, nawet w dzisiejszych, zdawałoby się bardziej cywilizowanych czasach.
Uważam, że warto pochylić się nad tym komiksem i poświęcić mu swój czas.
Scenarzysta: Pierre Boisserie, Éric Stalner- Ilustrator: Éric Stalner
- Wydawnictwo: Elemental
- Format: 215×290 mm
- Liczba stron: 176
- Oprawa: twarda
- Papier: kredowy
- Druk: kolor
- ISBN-13: 9788395595813
- Data wydania: 5 marzec 2020
- Cena okładkowa: 99,00 zł
