Janusz Sambojan
Pod koniec maja 2021 roku ukazało się drugie wydanie (pierwsze ukazało się w 2019 roku) książki Leszka Adamczewskiego pt. „Katastrofy. Zapomniane i przemilczane tragedie w powojennej Polsce”, którego wydawcą jest Wydawnictwo Replika.
OD WYDAWNICTWA:
Do ręki dostajemy książkę w twardej okładce z obwolutą, zszywaną a więc trwałą, z dużą ilością czarno-białych zdjęć nawiązujących do aktualnej treści oraz dwiema wkładkami po 8 stron ze zdjęciami kolorowymi, z których część (te starsze) jest niestety słabej jakości. Na końcu znajduje się mapka Polski z zaznaczonymi miejscami katastrof opisanych w książce.
Na książkę składa się 25 rozdziałów będących w rzeczywistości jakby poszerzonymi reportażami, przedstawiającymi (niekiedy nawet kilka w jednym) tragiczne zdarzenia zaistniałe na terenie Polski od roku 1945 do końca XX wieku. Są to wydarzenia o których mówiła kiedyś cała Polska lecz dziś są już zapomniane, ale także tragedie znane tylko najbliższym mieszkańcom, gdyż były przez władze utajniane lub pomniejszane.
O jednym z tych zdarzeń, ja sam mimo już „słusznego” wieku, dowiedziałem się na początku 2020 roku gdy rozpoczynała się pandemia, która zmieniła nasze codzienne życie. Chodzi o to jak w roku 1963 poradzono sobie z powstrzymaniem we Wrocławiu i okolicach rozpoczynającej się pandemii ospy właściwej.
Innym, w którym mało brakowało a brałby udział mój ojciec, jest wypadek tramwaju linii 6 który miał miejsce w Szczecinie w dniu 7 grudnia 1967 roku, a w którym zginęło 16 osób a wiele innych zostało rannych.
Pozostałe rozdziały (reportaże) opisują między innymi powodzie z roku 1947 oraz 1997, wybuch w Bydgoszczy w 1952, pożar w kinie objazdowym w Wielopolu Skrzyńskim w 1955, wjechanie przez czołg w tłum widzów w Szczecinie w 1962, śmierć turystów w lawinie pod Śnieżką w 1968, pożar w czechowickiej Rafinerii Nafty w 1971, wybuchy i pożary w innych miejscowościach (np. gdańskiego wieżowca w 1995), wypadki kolejowe (np. pod Otłoczynem w 1980) i tramwajowe, wypadki w kopalniach (np. w Nowej Rudzie w 1976 i Wałbrzychu w 1985) oraz „zniknięcie” miejscowości Wapno w dawnym województwie pilskim w 1977, a także inne.
Omawiając poszczególne tematy, autor wspomaga się między innymi dosłownymi cytatami z Polskiej Kroniki Filmowej, reportaży z ówczesnej i późniejszej prasy, książek, rozmów oraz akt. Czasami pojawiają się problemy z fachowym nazewnictwem (np. kolejowym) oraz przeinaczenia (np. strony 226 i 227, ten sam fakt opisują jako o godzinie 9.45 – zdjęcie oraz o godzinie 8.45 – tekst).
Mimo wszystko otrzymujemy jednak kompedium podstawowej wiedzy o przedstawionych wydarzeniach i jeśli któreś z nich nas zainteresuje to mamy punkt odniesienia do poszukiwań dalszych informacji.
Myślę że omawiana książka powinna zainteresować osoby interesujące się epoką PRL-u, a także inne osoby które chciałyby poszerzyć swoją wiedzę o czasach kiedy były młode i nie wszystko do nich mogło dotrzeć lub docierało w postaci plotek i przekłamań.
DANE TECHNICZNE:
Wydawnictwo……….Replika
tytuł……………………..„Katastrofy. Zapomniane i przemilczane katastrofy w powojennej Polsce”
autor…………………….Leszek Adamczewski
oprawa…………………twarda z obwolutą
format………………….160×230 mm
liczba stron…………..320 + 16 z kolorowymi zdjęciami
druk…………………….czarno-biały
cena okładkowa……49,90 zł
ISBN…………………..978-83-66790-38-4
data wydania………..25 maja 2021
P.s.
Jak napisałem na wstępie jest to drugie wydanie książki „Katastrofy”.
W październiku 2020 roku Wydawnictwo Replika wydało dalszy ciąg w postaci książki „Katastrofy 2. Słynne i przemilczane tragedie powojennej Polski”. Ta z kolei składa się z 30 rozdziałów (reportaży), które poruszają między innymi tematykę:
- wybuch warszawskiej rotundy PKO w 1979
- obydwie katastrofy samolotów Ił-62 i Ił-62M PLL Lot w 1980 i 1987
- zatonięcie promu „Jan Heweliusz” w 1993
- tragiczny pożar hali Stoczni Gdańskiej w 1994
- upadek samolotu Pe-2FT na Poznań w 1952 i Ił-10 na Gdańsk w 1954
- pożar spichrzy w Bydgoszczy w 1960
- wybuch na niszczycielu ORP „Błyskawica” w 1967 i inne wypadki z udziałem żołnierzy
oraz inne wypadki kolejowe, lotnicze, tramwajowe, autobusowe i w kopalniach, a także tragiczne pożary.
Obie książki nawzajem się uzupełniają
Wszystkie uwagi poczynione przeze mnie odnośnie pierwszej książki dotyczą także tej drugiej.
Zamieszczone zdjęcia pochodzą ze stron internetowych Wydawnictwa lub zostały wykonane jako skany przez autora powyższego tekstu.
